Olejek eteryczny daglezjowy (Pseudotsuga menziesii)

Jeśli szukasz w pamięci zapachu iglastego lasu, chcesz mieć ten zapach w domu, w kosmetykach lub perfumach, przetestuj olejek daglezjowy.  Olejek daglezjowy ma bardzo bogaty zapach, łączy nuty igliwia, drewna i cytrusów, a w porównaniu z olejkami z innych drzew iglastych ma  zdumiewającą trwałość. Podobnie jak sosna, jodła czy cyprys, działa przeciwbakteryjnie, pomaga w leczeniu schorzeń dróg oddechowych, użyty w maściach działa rozgrzewająco, przeciwbólowo i przeciwzapalnie.

Daglezja to taka „choinka”, ale inna

Daglezja należy do rodziny sosnowatych – to zimozielone drzewo iglaste, wywodzące się z górskich lasów wschodniego wybrzeża Ameryki Północnej, a w XIX wieku chętnie nasadzane w europejskich lasach, również w Polsce. Daglezje w sprzyjającym, wilgotnym klimacie, dorastają prawie do 80metrów (1). W Polsce nie osiągają aż takich wymiarów, jednak najwyższe polskie drzewo to właśnie daglezja, w 2018 wysoka na 57 metrów (2). Cecha rozpoznawcza to szyszki z zabawnymi ogonkami. Nazwa botaniczna daglezji to Pseutotsuga menziesii – pochodzenie nazwy wyjaśniam na blogu. Daglezje to popularne drzewko bożonarodzeniowe w USA.

Daglezja – drzewo użytkowe Indian

Indianie Ameryki Pn. sporządzali napary z igliwia daglezji dla leczenia przeziębień, wywary z kory stosowali przy problemach żołądkowych. Z pączków daglezji wykonywali lekarstwo na choroby weneryczne. Żywica służyła do wyrobu maści na skaleczenia. Drewno miało zastosowanie jako materiał budulcowy, z korzeni wyplatano koszyki. (1)

Olejek eteryczny  daglezjowy – metody pozyskania

Olejek eteryczny pozyskuje się metodą destylacji igliwia i drobnych gałązek. Główne składniki to (3)

  • alfa pinen 10-28%
  • beta pinen 20-28%
  • sabinen 7-20%
  • terpineol 8-15%
  • delta 3 karen 7-14%

w olejku występują  zaliczane do alergenów

  • cytronellol 2%
  • geraniol 0,5%
  • limonen 4%
  • linalol 0,5%

Olejek może być również pozyskiwany z żywicy ściętych drzew, wtedy w składzie olejku dominuje kamfen (4)

Olejek daglezjowy – działanie terapeutyczne alfa-pinenu

Główne komponenty olejku daglezjowego to terpeny: alfa pinen i beta pinen.

Alfa pinen ma  działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe (5, 6), działa ochronnie na chondrocyty – zapobiega artrozie (7) – olejek daglezjowy i inne olejki zawierające alfa pinen warto dodawać do maści przeciwbólowych, do leczenia stawów

wspomaga leczenie kataru siennego (8) – stosuj do inhalacji i w sprajach do pomieszczeń

ma działanie antynowotworowe (9)

chroni przed utlenianiem

działa ochronnie na komórki nerwowe (10)

alfa-pinen występuje w ponad 400 olejkach eterycznych, w dużej ilości między innymi w : terpentynowym (44-94%), boswelia sacra, czystkowym, z jagód jałowca (24-55%), sosny pospolitej (20-45%), cyprysowym, gałki muszkatołowej i osnówki gałki muszkatołowej (4)

Olejek daglezjowy i przyjaciele – leśne kąpiele

Wdychanie alfa-pinenu nie musi wcale wiązać się z koniecznością kupowania olejku eterycznego lub preparatów medycznych. Alfa-pinen wdychasz w czasie wycieczki do lasu. Tam, gdzie rosną sosny, świerki, jałowce, modrzewie, powietrze przesycone jest pinenem i innymi terpenami. Już krótka wycieczka do lasu przynosi ulgę w problemach z układem oddechowym, w tym astmie, poprawia również stan skóry. Alfa-pinen to zaledwie jeden z przedstawicieli grupy terpenów, charakterystycznych dla olejku eterycznego drzew iglastych polskich lasów. Do grupy tej należą też przeciwzapalny sabinen, terpinen, mircen, limonen, linalol, borneol, cymen, octan bornylu, felandren, kariofilen i inne. Jednak zapach lasu to nie tylko terpeny, nie tylko olejki drzew iglastych – buki, brzozy, czeremchy, porosty – to wszystko emituje zapach, a ten leśny aerozol jest korzystny dla zdrowia i wiemy o tym intuicyjnie.

Korzyści płynące z leśnych wycieczek badane są od lat w Japonii. Funkcjonuje tam termin „Shinrinyoku” – „leśne kąpiele”, podczas których człowiek zanurza się w leśnym powietrzu. Potwierdzono naukowo, że wdychanie leśnego powietrza obniża poziom stresu, pomaga zwalczać depresję i gniew.

Zbadano wpływ leśnych kąpieli na:

  • układ odporności – „kąpiele leśne” zwiększają aktywność komórek NK (natural killer – naturalni zabójcy). Zadaniem NK jest niszczenie komórek nowotworowych i zainfekowanych wirusami. Zwiększona aktywność utrzymuje się dłużej niż 7 dni od dnia wycieczki do lasu (nawet do 30 dni)
  • układ hormonalny – wycieczki do lasu obniżają poziom adrenaliny i noradrenaliny, a także poziom kortyzolu; obniżają też ciśnienie krwi.

Mam do lasu daleko – domowe kąpiele leśne

Jeśli masz do lasu daleko, zastosuj domową aromaterapię olejkami drzew iglastych, na przykład sosny, jałowca, daglezji.

  • w domowych porządkach wykorzystaj olejek sosnowy lub olejek sosnowy w parze z pomarańczowym (w proporcji 1:1) – to ekonomiczne rozwiązanie. Po prostu dodaj kilka kropel do wody do mycia podłogi.
  • dla uzyskania bardziej wyrazistego zapachu lasu dodaj do mieszanki olejek jodły syberyjskiej
  • olejki z drzew iglastych stosuj w dyfuzorze, kominku zapachowych oraz w sprajach do aromatyzowania powietrza
  • las w domu – to brzmi swojsko zimą, tak pachnie bożonarodzeniowe drzewko
  • sprawdź również, co można zrobić z drzewkiem po świętach: zjedz swoją choinkę – wpis blogowy

Olejek daglezjowy – toksyczność i bezpieczeństwo stosowania

  • Alergeny kosmetyczne: cytronellol 2%, geraniol 0,5%, limonen 4%,linalol 0,5%
  • Nie jest fototoksyczny (4)
  • Według Tisseranda i Younga olejek daglezjowy zastosowany na ludzkiej skórze w stężeniu 8% nie był drażniący.
  • podatny na utlenianie (zawsze zamykaj buteleczkę z olejkiem i przechowuj w chłodnym miejscu). To samo dotyczy innych olejków drzewo iglastych oraz olejków cytrusowych.
  • olejki drzew iglastych używane w nadmiarze mogą przesuszyć błony śluzowe dróg oddechowych, co skutkuje nasileniem objawów chorobowych
  • olejki drzew iglastych rozpylane w pomieszczeniach w niewielkiej ilości i w odstępach czasu nie stanowią zagrożenia dla zdrowia kobiet w ciąży (4) W szczególnych sytuacjach kobiety ciężarne mogą zastosować na skórę olejek sosny, jodły, jałowca bądź świerkowy, ważne jednak, by stężenie olejku nie przekraczało 1%.
  • Temperatura zapłonu 38°C
  • Kolor: jasny, o zapachu iglastym z nutami owoców i drewna

Olejek daglezjowy – zastosowanie w perfumerii

Olejek daglezjowy może z powodzeniem stanowić nutę akordu serca, nie jest tak lotny, jak sosna czy jałowiec. Nie ma w sobie akcentów kojarzących się z medykamentami, jak jodła syberyjska, ani zieleni cyprysa. W olejku daglezjowym najpierw wyczuwalne są nuty cytrynowe, później delikatne igliwie, na koniec uwydatniają się akcenty drewna. Doskonale łączy się z sosną, jałowcem, kocanką, czystkiem, bergamotką, jaśminem, szałwią muszkatołową.

Z igliwia wykonuje się również absolut daglezjowy, stosowany w perfumach jako nuta bazy.

Kosmetyki z olejkiem daglezjowym

Olejek daglezjowy może stanowić przyjemny dodatek zapachowy w kosmetykach antybakteryjnych. W maściach leczniczych zadziała rozgrzewająco, przeciwbólowo i przeciwzapalnie.

bibliografia

1.Pseudotsuga mensiesii https://pfaf.org/user/Plant.aspx?LatinName=Pseudotsuga+menziesii

2.Polska ma nowe najwyższe drzewo https://podroze.onet.pl/polska/najwyzsze-drzewo-w-polsce/6zw55jh

3.dokumentacja techniczna Herbisklep.com

4.Tisserand, Young „Essential Oil Safety” druga edycja 

5.Li XJ, Yang YJ, Li YS, Zhang WK, Tang HB. α-Pinene, linalool and 1-octanol contribute to the topical anti-inflammatory and analgesic activities of frankincense by inhibiting COX-2. [PubMed]

6.Kim DS, Lee HJ, Jeon YD, Han YH, Kee JY, Kim HJ, Shin HJ, Kang J, Lee BS, Kim SH, Kim SJ, Park SH, Choi BM, Park SJ, Um JY, Hong SH. Alpha-pinene exhibits anti-inflammatory activity through the suppression of MAPKs and the NF-κB pathway in mouse peritoneal macrophages.  [PubMed]

7.Rufino AT, Ribeiro M, Judas F, Salgueiro L, Lopes MC, Cavaleiro C, Mendes AF. Anti-inflammatory and chondroprotective activity of (+)-α-pinene: structural and enantiomeric selectivity. . [PubMed]

8.Nam SY, Chung Ck, Seo JH, Rah SY, Kim HM, Jeong HJ. The therapeutic efficacy of α-pinene in an experimental mouse model of allergic rhinitis.[PubMed]

9.Matsuo AL, Figueiredo CR, Arruda DC, Pereira FV, Scutti JA, Massaoka MH, Travassos LR, Sartorelli P, Lago JH. α-Pinene isolated from Schinus terebinthifolius Raddi (Anacardiaceae) induces apoptosis and confers antimetastatic protection in a melanoma model. Biochem Biophys Res Commun. [PubMed]

10.Porres-Martínez M, González-Burgos E, Carretero ME, Gómez-Serranillos MP. In vitro neuroprotective potential of the monoterpenes α-pinene and 1,8-cineole against H2O2-induced oxidative stress in PC12 cells. Z Naturforsch, C, J Biosci. . [PubMed]

11.Terpenes from Forests and Human Health https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5402865/#b60-tr-33-097