Czakry w aromaterapii

Czakry – krótka historia starożytnej koncepcji

Koncepcja czakr wywodzi się ze starożytnych tradycji hinduistycznych. Określenie „czakra” (inaczej: czakram lub ćakra) pojawia się po raz pierwszy w tekstach wedyjskich. Samo słowo pochodzi z sanskrytu, języka literatury i religii Indii od czasów starożytnych przez średniowieczne, aż po współczesne (ceremonie religijne). W słowie tym można doszukać się jeszcze starszych, praindoeuropejskich korzeni. Zarówno dosłownie, jak i metaforycznie, słowo czakra odnosi się do koła/okręgu lub cyklu. Wraz z upływem czasu zmieniało się też rozumienie znaczenia tego pojęcia i stosowane je w różnych kontekstach. Nie zawsze miało to konotacje energetyczne/metafizyczne. Koncepcje takie rozwinęły się w średniowieczu.

Czakry w kulturze Zachodu

Prawie równo sto lat temu koncepcja czakr została przedstawiona w naszej kulturze za sprawą książki Sir Johna Woodroffe’a, alias Arthur Avalon, który wydał tłumaczenia hinduskich tekstów poświęconych czakrom zatytułowane „The Serpent Power”. Książka zapoczątkowała zainteresowanie teorią czakr na Zachodzie i wkrótce pojawiły się kolejne poświęcone jej publikacje. Następna fala popularności nadeszła wraz z ruchem New Age. Można powiedzieć, że wraz z nim koncepcja czakr weszła do zachodniego mainstreamu, podobnie jak inne koncepcje medycyny orientalnej: TCM (Tradycyjna Medycyna Chińska) czy Ajurweda. Jednak w odróżnieniu od nich czakry rozumiane są głównie jako gałąź medycyny energetycznej, pojawiają się w praktykach medytacyjnych oraz jodze kundalini.

Czakry – centra energetyczne organizmu

Oczywiście wraz z popularnością koncepcji czakr na Zachodzie badacze podjęli próby wytłumaczenia jej istoty w sposób zrozumiały w naszej kulturze. Nie jest to łatwe. Koncepcja bazuje na istnieniu ciała energetycznego, nie tylko fizycznego. Same czakry to punkty zlokalizowane w ciele energetycznym. Ich liczba jest różna, ale najczęściej mowa jest o siedmiu głównych, ułożonych wzdłuż kręgosłupa aż po głowę. Każda ma inne położenie, funkcję i przypisany jej kolor. Oto wszystkie czakry:

  1. podstawy – przetrwanie, bezpieczeństwo, agresja (czerwona)
  2. sakralna – emocje, seksualność, kreatywność (pomarańczowa)
  3. splotu słonecznego – kontrola, ambicja, kariera (żółta)
  4. serca – miłość, poświęcenie, uzdrawianie (zielona)
  5. gardła – mowa, ekspresja, w tym artystyczna (niebieska)
  6. trzeciego oka – intuicja, percepcja, analiza (indygo)
  7. korony, ponad szczytem głowy – myślenie kompleksowe, zdolności paranormalne, duchowość (fioletowa)

Warto dodać, że najczęściej są to te kolory, ale zdarzają się różnice. Podobnie, w zależności od opracowania mogą pojawić się różnice w funkcjach przypisywanych czakrom. W konsekwencji możemy spotkać się z różnymi olejkami eterycznymi działającymi na daną czakrę, o czym będzie w dalszej części wpisu.

Czakry rozumiane są jako wiry energetyczne, miejsca przecięcia się kanałów energetycznych, gromadzące i rozsyłające dalej energię o odpowiednich wibracjach. Energia ta potrzebna jest nie tylko dla zdrowia ciała fizycznego, na które oddziaływa ciało energetyczne, ale także dla rozwoju duchowego. Czakry korespondują z najważniejszymi aspektami życia: od przetrwania, przez seksualność po kreatywność i duchowość.

Zaburzenia – jak odblokować czakry

Energia przenika poza ciało fizyczne, tworząc pole energetyczne i może być postrzegana w postaci aury. Prawidłowo funkcjonujące czakry powinny mieć kształt okręgu. Dla właściwej pracy organizmu wszystkie czakry powinny być zharmonizowane. Jeśli jedna z czakr przestaje prawidłowo funkcjonować, ma to wpływ na inne, a zwłaszcza te najbliżej położone. W wyniku stresu fizycznego, psychicznego czy mentalnego czakra może zmniejszyć lub zwiększyć swoje rozmiary, a jej brzegi stają się nierówne.

Poprawić działanie czakr może kontakt z dobrą energią o odpowiedniej wibracji. Takiej energii mogą dostarczyć na przykład olejki eteryczne. Według niektórych koncepcji można dokonać pomiaru energii ludzi, zwierząt czy roślin i rośliny lecznicze mają tej energii bardzo dużo. Podobnie olejki eteryczne jako koncentraty pozyskiwane z takich roślin.

Czakry i układ hormonalny

Chociaż tradycyjnie lokalizowane są w sferze energetycznej, ewentualnie psychicznej czy mentalnej, jedna z powstałych na Zachodzie teorii wskazuje na podobieństwa między położeniem czakr a gruczołów dokrewnych i łączy je z systemem endokrynnym oraz innymi ważnymi narządami:

  1. podstawa – nadnercza, nerki
  2. sakralna – gruczoły płciowe
  3. splot słoneczny – trzustka, układ trawienia
  4. serce – grasica, serce i płuca
  5. gardło – tarczyca
  6. trzecie oko – szyszynka
  7. korona – przysadka


Zablokowane czakry – objawy zdrowotne

Niektórzy idą jeszcze dalej i poszczególnym czakrom przypisują odcinki kręgosłupa i nerwy. W konsekwencji czakrom odpowiadają zaburzenia zlokalizowane w danej części ciała:

  1. podstawa – choroby układu moczowego, problemy z kręgosłupem, zaburzenia krążenia i obrzęki nóg
  2. sakralna – choroby układu płciowego
  3. splot słoneczny – choroby wątroby, niskie ciśnienie, anemia, reumatyzm, problemy trawienne
  4. serce – choroby serca i układu krążenia, choroby piersi i woreczka żółciowego
  5. gardło – zapalenie gardła i krtani, problemy z przełykaniem i oddychaniem, astma, kaszel spięty kark i ramiona
  6. trzecie oko – zatoki, alergie, choroby oczu i uszu oraz problemy skórne jak egzemy
  7. korona – bóle głowy, niepokój, wysokie ciśnienie, zawroty głowy, przewlekłe zmęczenie

Dla wielu naukowców jest to jednak na chwilę obecną wiedza ezoteryczna i pseudonauka.

Czakry w aromaterapii

Chociaż olejki eteryczne, ich składniki i właściwości są coraz lepiej poznane, nadal pozostaje wiele do zbadania. Stąd też pewnie różne nurty w aromaterapii lub próby połączenia aromaterapii z innymi koncepcjami, które mają zmaksymalizować korzyści płynące z zastosowania olejków eterycznych. Koncepcja czakr także zawędrowała do aromaterapii. O samej aromaterapii, jej historii i rodzajach przeczytasz więcej we wpisie Aromaterapia – definicja i historia.

Olejki eteryczne przypisuje się poszczególnym czakrom. Można kupić mieszanki olejków eterycznych przypisane do danej czakry i różne gadżety jak biżuterię przypisaną czakrom (podobnie jak np. znakom zodiaku). Czy to tylko moda i marketing, czy coś w tym faktycznie jest?



Aromaterapia czakr – czy to działa

Na pewno trudno to ocenić z wielu powodów: nie będąc ekspertem od tej teorii, bez znajomości źródeł i kultury, z której wywodzą się czakry oraz z jeszcze relatywnie niewielkiego zainteresowania nauki tym systemem. O ile badań nad akupunkturą czy skutecznością stosowanych w TCM lub Ajurwedzie substancji nie brakuje, nie mówiąc już o samych olejkach eterycznych, które budzą coraz większe zainteresowanie badaczy, to trudno znaleźć publikacje naukowe poświęcone czakrom.

Randomizowane badania z podwójnie ślepą próbą nad czakrami? Na dzień dzisiejszy nie ma raczej narzędzi i środków do badania ciała energetycznego. Nie da się więc z całą pewnością stwierdzić, że koncepcja czakr jest błędna albo szkodliwa, albo że można wykorzystać ją tylko na zasadzie placebo, albo osiągnąć korzyści w inny sposób. Dopóki jakiś werdykt ekspertów w tej sprawie nie zapadnie, każdy może sam eksperymentować i sprawdzić, czy coś w tym jest, czy nie.

Aromaterapia czakr w praktyce

W pewnych nurtach aromaterapii olejkom eterycznym przypisuje się zdolność harmonizowania działania czakr, czyli wpływ na ciało energetyczne, które wpływa na ciało fizyczne i inne aspekty pozazdrowotne.

Olejki eteryczne – podział według czakr

Podziały różnią się trochę w zależności od autora, ale pewne olejki są zgodnie lub najczęściej przypisywane do określonej czakry. Będą to:

  1. podstawa – elemi, mirra, balsam Peru, imbir, tymianek, majeranek, wetiweria, grejpfrut, buchu, a według niektórych też kardamon, kolendra, cedr, kadzidłowiec, sandałowiec, mięta pieprzowa, rozmaryn
  2. sakralna – jaśmin, ylang-ylang, paczula, gałka muszkatołowa, pomarańcza, drzewko herbaciane / tea tree, rumianek niemiecki (niebieski), a także wg niektórych autorów olejki czakry podstawy jak wetiweria, sandałowiec, kardamon, kolendra, imbir
  3. splot słoneczny – limonka, gorzka pomarańcza, rumianek rzymski, cedr, kardamon, majeranek, pieprz czarny, fenkuł, goździk, cyprys, cytryna, palmaroza
  4. serca – róża, kocanki, bergamotka, melisa, mandarynka, tangerynka, a według niektórych autorów także jaśmin, neroli, geranium, kadzidłowiec, lawenda, ylang-ylang
  5. gardła – szałwia muszkatołowa, lawenda, bazylia (sweet basil), cyprys, petitgrain, mięta pieprzowa, hyzop, a według niektórych autorów także bergamotka, rumianki, kardamon
  6. trzecie oko – rozmaryn, bazylia azjatycka (tulsi), daglezja, sosna, jałowiec, cytryna, hiacynt, anyżek, eukaliptus, trawa cytrynowa, amyris
  7. korona – kadzidłowiec, neroli, jodła, dzięgiel, copaiba

Olejki mają pomagać na dolegliwości zlokalizowane w okolicy danej czakry lub jej przypisywane.



Aromaterapia czakr na przykładzie czakry podstawy

Zaburzenia przepływu energii w czakrze korzenia skutkuje poczuciem zagubienia i problemami z przemieszczaniem życiowych spraw do przodu. Pojawia się dziwny lęk, poczucie niepewności. Nieharmonijny przepływ energii w tej czakrze daje objawy takie jak m.in.: problemy z kolanami, biodrami, kręgosłupem, a także spięte mięśnie lub niedowłady. Łatwo odnaleźć tu związek z klasyczną medycyną europejską. Dolegliwości te wpływają też negatywnie na emocje i odbierają radość życia.

Olejki eteryczne w problemach związanych z daną czakrą można stosować na wiele sposobów. Jednym z nich będzie zastosowanie olejków na skórę. Można przygotować np. maść z olejkami eterycznymi, zabarwioną na czerwono korzeniem alkanny ja. Czerwień to kolor czakry podstawy lub inaczej czakry korzenia. Czerwień jest dynamiczna, symbolizuje energię, żywotność.

W składzie maści powinny znaleźć się olejki przypisane czakrze podstawy. Hamują one stany zapalne mięśni i stawów, poprawiają przepływ krwi w tkankach, rozgrzewają, poprawiają przewodnictwo mięśniowe i działają przeciwbólowo.

Taka maść może jednak pomóc tylko do pewnego stopnia. Być może potrzebna jest też pomoc fizjoterapeuty lub psychologa. Skurcze w obrębie dolnych części ciała są często wynikiem reakcji obronnej na zło świata – reakcję „flight or fight”, czyli uciekaj lub walcz. Mam jednak wielki optymizm, że zastosowanie kilku rytuałów „rozpieszczających czakry” lub rozpieszczających nasze o czakrach wyobrażenie, pomoże nam znaleźć drogę na skróty.

Bibliografia

Loughran, Joni /Bull, Ruah (2000): Aromatherapy and Subtle Energy Techniques: Compassionate Healing with Essential Oils

Peace Rhind, Jennifer (2012): Essential Oils: A Handbook for Aromatherapy Practice. Second Edition

Worwood, Valerie Ann (2006): Aromatherapy for the Soul. Healing the Spirit with Fragrance and Essential Oils

Ten post ma jeden komentarz

Możliwość dodawania komentarzy nie jest dostępna.