Olejek z drzewa herbacianego – zastosowanie w aromaterapii cz. 1

Olejek z drzewa herbacianego to jeden z najważniejszych we współczesnej aromaterapii. Warto zapoznać się z nim bliżej i zakupić solo lub w zestawie, kiedy zaczynasz aromatyczną przygodę z olejkami eterycznymi. Ma cenne właściwości, szerokie spektrum zastosowań, a jeśli jego zapach nie jest w twoim typie, możesz stosować go jako składnik mieszanek.

Spis treści

Olejek eteryczny z drzewa herbacianego czy olejek herbaciany?

Olejek, o którym tu mówimy, pozyskuje się metodą destylacji z parą wodną z gałązek i liści drzewa herbacianego (Melaleuca alternifolia). Możesz spotkać go także pod angielską nazwą tea tree (w skrócie: tt)oraz pod nazwą: olejek herbaciany. To drugie określenie jest wg mnie nieco mylące, gdyż może sugerować, że materiał roślinny do destylacji pochodzi naprawdę z herbaty 😉 Czyli roślin z rodzaju Camellia jak C. sinensis. Z liści herbaty uzyskuje się obecnie absoluty do zastosowań perfumeryjnych, ale nie olejki do zastosowań aromaterapeutycznych.

Skąd więc związki herbaty i drzewa herbacianego? Otóż za „odkrywcę” M. alternifolia uważa się kapitana Jamesa Cooka, który wraz z załogą stosował liście do przyrządzania herbatek, a potem nawet piwa, i nazwał tę użyteczną roślinę tea-plant.



Właściwości olejku z drzewa herbacianego – przeciwzapalny, przeciwwirusowy, na przeziębienia i nie tylko

Można by tu długo wymieniać 🙂 Naturalny olejek z drzewa herbacianego wykazuje głównie właściwości przeciwzapalne i przeciwinfekcyjne. W tym ostatnim przypadku może zarówno chronić przed różnymi infekcjami, jak i wspierać już w trakcie choroby. Olejek wykazuje potencjał w szerokim spektrum infekcji: wirusowych, bakteryjnych, grzybiczych, a nawet pasożytniczych. To zdecydowanie olejek, który powinien znaleźć się w zestawie podstawowych. Moje top 10 znajdziesz we wpisie Zestaw do aromaterapii – jakie 10 olejków wybrać.

Olejek drzewa herbacianego – zastosowanie w infekcjach dróg oddechowych

Ten olejek doskonale sprawdzi się podczas różnego typu infekcji górnych dróg oddechowych. Dlaczego olejki są skutecznym wsparciem w tego typu problemach dowiesz się z wpisu: Olejki eteryczne na katar – plan działania.

A jak to w skrócie i w praktyce zastosować np. do łagodzenia przeziębienia? W terapiach dróg oddechowych połącz olejek z drzewa herbacianego z:

  • tymiankiem, eukaliptusem, cynamonem, lawendą lub cytryną. Uzyskasz wtedy działanie przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwwirusowe.
  • Poza tym olejek tea tree będzie mieć działanie przeciwbólowe w połączeniu z miętą, rumiankiem pospolitym, imbirem, goździkiem czy lawendą.
  • Według niektórych aromaterapeutów wraz z kadzidłowcem, cedrem, palmarozą ma stymulować układ odpornościowy.
  • Wykazuje także działanie przeciwzapalne w mieszankach z eukaliptusem, imbirem oraz rumiankiem pospolitym.

Jak stosować olejek drzewa herbacianego – inhalacja

Doskonałą formą zastosowania będzie inhalacja czyli wdychanie olejków. Możesz skorzystać z metody parowej, inhalować w kabinie prysznicowej, podczas kąpieli czy w saunie. Inna opcja to korzystanie z tzw. inhalatorków osobistych, czyli sztyftów do nosa, plasterków przyklejanych na ubranie, a nawet biżuterii aromaterapeutycznej. Warto takie naturalne metody wypróbować przy łagodnych objawach, zanim jeszcze udamy się do apteki.

olejek drzewa herbacianebo zastosowanie w dyfuzorze
Dyfuzor na wodę to prosty sposób na domową aromaterapię.

Kompendium wiedzy na temat metod dyfuzji i inhalacji znajdziesz w poście: Dyfuzory do aromaterapii – przegląd propozycji. Zajrzyj tam koniecznie, jeśli nie wiesz, jak zrobić własną kapsułę do inhalacji.

Olejek eteryczny drzewa herbacianego na ból gardła

Można się też spotkać z informacjami, że olejek ten pomaga w chorobach gardła. Warto wypróbować masaż szyi i okolic uszu rozcieńczonym olejkiem drzewa herbacianego oraz płukankę, taką jak do higieny jamy ustnej. Jednak ważne, by nie stosować tego olejku wewnętrznie (nie jeść).

Przy bólu gardła lepiej według mnie sięgnąć po inne olejki, zwłaszcza przy zastosowaniu wewnętrznym. Tradycyjna metoda wykorzystywana przez aromaterapeutów to mieszanie wybranych olejków z łyżką miodu lub melasy. Osobiście, jako generalnie zdrowa osoba dorosła, używam 1 kroplę wybranego olejku na 1 łyżkę miodu, rano, w południe i wieczorem. Najczęściej stosuję olejek bergamotkowy, pomarańczowy, cytrynowy czy miętowy. To bardzo przyjemna, pachnąca i smaczna terapia 🙂 Taki olejek na miodzie można od razu zjeść albo possać przez chwilę, a następnie popić szklanką wody.



Olejek z drzewa herbacianego na twarz – pomaga zwalczać trądzik

Dobra wiadomość jest taka, że można spróbować tego olejku zarówno w przypadku trądziku pospolitego (młodzieńczego), jak i różowatego. Większość badań skupia się co prawda na tym pierwszym, ale przy podobnych objawach i etiologii (stany zapalne, bakterie), można spróbować zastosować aromaterapię także w przypadku trądziku różowatego. Potencjał olejku herbacianego tkwi tutaj w działaniu antyzapalnym i bakteriobójczym.

Jednym z patogenów, które podejrzewa się o wywoływanie trądziku różowatego są też nużeńce. Istnieją doniesienia naukowe sugerujące, że olejek drzewa herbacianego może być naturalnym środkiem antynużeńcowym. Więcej o nużeńcach przeczytasz w opisie olejku drzewa herbacianego bio.

W przypadku cery trądzikowej niektórzy aromaterapeuci dopuszczają punktowe zastosowanie olejku w wysokim stężeniu (nawet kilka kropli olejku w formie nierozcieńczonej zastosować bezpośrednio na skórę), jednak lepiej unikać zastosowania czystego olejku. Może to doprowadzić do reakcji niepożądanych jak podrażnienie czy alergia, objawiające się np. swędzeniem i dodatkowym stanem zapalnym.

W niektórych badaniach już stężenie 5% przynosiło poprawę w przypadku trądziku pospolitego. Zawsze można też sięgnąć po mieszankę aromaterapeutyczną. Inne olejki, które warto wypróbować do zwalczania trądziku w takiej mieszance, to m.in.: copaiba, paczula, lawenda lekarska. Więcej podpowiedzi znajdziesz pod tagiem: na skórę – trądzik. Na stronie głównej sklepu wybierz po prostu opcję: filtruj wg właściwości.

Dobrym medium do ich rozcieńczenia do zastosowania w pielęgnacji skóry trądzikowej będzie żel. Aby uzyskać stężenie ok. 5% w warunkach domowych, na 10 ml żelu tj. 2 łyżeczki, użyj 30 kropli olejku z drzewa herbacianego.

Olejek eteryczny drzewa herbacianego na włosy – jak stosować

Naturalny olejek z drzewa herbacianego znalazł zastosowanie w preparatach przeznaczonych do zwalczania łupieżu. W dolegliwości tej głównym objawem jest złuszczanie się naskórka, któremu może towarzyszyć mniej lub bardziej nasilony łojotok, czyli nadmierne wydzielanie łoju wytwarzanego przez gruczoły łojowe. Głównej przyczyny upatruje się w infekcjach grzybowych i zaburzeniach mikrobiomu skóry, choć czynników wywołujących ten problem może być więcej. Jednym z nich będzie też niewłaściwa pielęgnacja, czyli nadużywanie niektórych kosmetyków lub zbyt rzadkie mycie włosów.

Badania wskazują, że zastosowanie olejku z drzewa herbacianego w stężeniu 5% w formie szamponu może przynieść poprawę. Efekty uzyskano już po 4 tygodniach codziennego stosowania szamponu. Tutaj także może być korzystne połączenie z innymi olejkami dla uzyskania jak najlepszego efektu antymikrobowego, antyzapalnego i niszczącego biofilmy. Jeśli zamierzasz przygotować własny szampon, warto też pomyśleć o sformułowaniu produktu o przyjemnym zapachu. Doskonałym dodatkiem zapachowym będzie na przykład olejek pomarańczowy. Znajdziesz go też w mieszance Drzewo Herbaciane z Owocami.Więcej na temat aromatycznych kosmetyków przeczytasz we wpisie: Olejki eteryczne w kosmetykach.

Olejek z drzewa herbacianego na paznokcie i grzybicę stóp

Olejek z drzewa herbacianego wykazuje silne właściwości przeciwgrzybicze i znajduje zastosowanie w terapii grzybicy skóry oraz paznokci.

Choroby grzybicze wywołują różne gatunki grzybów (dermatofity, drożdże, grzyby pleśniowe). Do zakażenia dochodzi łatwo, a grzybice występują często. Charakterystyczne objawy to: zaczerwienienie, świąd, strupy, nieprzyjemny zapach, a paznokcie przebarwiają się i zaczynają kruszyć.

Najlepiej zapobiegać zakażeniom, czyli dbać o prawidłową higienę i osuszanie skóry, ale kiedy już do infekcji dojdzie, można stosować olejek drzewa herbacianego, solo lub w połączeniu z innymi jak rozmaryn albo grejpfrut. W przypadku grzybicy stóp badania kliniczne wskazują na skuteczność wysokich stężeń, nawet aż 25-50%. W jednym z takich badań aplikacja na miejsca chorobowe zmienione robiona była dwa razy dziennie przez miesiąc. W przypadku grzybicy paznokci można spotkać się nawet ze stosowaniem bezpośrednio na skórę olejku eterycznego z drzewa herbacianego 100%.

Tea tree na ukąszenia owadów i do naturalnej dezynfekcji

Olejek drzewa herbacianego to nie tylko cenne remedium, które może pomóc w chorobach grzybiczych albo łagodzić objawy przeziębienia. Wiele osób stosuje go także na ugryzienia owadów, ponieważ łagodzi świąd. Ale na szczególną uwagę zasługują jego właściwości antyseptyczne, czyli działanie odkażające na skórę. Doskonale sprawdzi się jako wsparcie podczas gojenia się ran i w profilaktyce blizn. W tej kategorii to u mnie ścisła czołówka wraz z lawendą, mirrą i kadzidłowcem Cartera.

olejki eteryczne na katar
Jeśli myślisz o gruntownym i aromatycznym sprzątaniu, zobacz zestaw mieszanek o silnym działaniu do zadań specjalnych.

Porządki domowe z olejkiem drzewa herbacianego

Kolejne ważne zastosowanie właściwości olejku herbacianego to dezynfekcja, która w odróżnieniu od antyseptyki, polega na odkażaniu przedmiotów. Dezynfekować można przy pomocy olejków eterycznych, ale jest to nieekonomiczne i można skończyć się zniszczeniem powierzchni, na której się znajdą bez rozcieńczenia. Dotyczy to zwłaszcza plastiku.

Najlepiej połączyć olejki z innymi substancjami o działaniu niszczącym mikroby. Na przykład do mycia podłogi można użyć mydła kastylijskiego (bezzapachowe mydło w płynie) z dodatkiem olejku z drzewa herbacianego. Warto połączyć je także z innymi olejkami o silnym działaniu, zwłaszcza z tzw. wielkiej piątki jak oregano (więcej informacji w jego opisie tutaj).

Pamiętaj, by nie dodawać żadnego olejku do ciepłej wody bezpośrednio. Dlaczego? Bo część wyparuje, a reszta nie rozpuści się w wodzie. Nie chcesz mieć kropli olejku eterycznego pływającego po powierzchni wody, a następnie stykającego się z innymi powierzchniami. Dlatego wymieszaj go z mydłem kastylijskim lub innym detergentem.

Olejek drzewa herbacianego to także świetny dodatek do prania. Więcej przeczytasz we wpisie: Brzydki zapach z pralki – przyczyny i jak to rozwiązać (7 olejków eterycznych).

Czy wiesz, jak pachnie drzewo herbaciane i oregano? Dla większości osób może nie być to szczególnie atrakcyjne połączenie, więc znów warto zadbać o ładny zapach i dodać np. nuty cytrusowe. Zwłaszcza olejek cytrynowy znany jest z tego, że wręcz zachęca do sprzątania 🙂 Substancje aromatyczne nie tylko niszczą mikroby w wyniku bezpośredniego kontaktu, ale także odparowując z podłogi czy blatów będą działać antymikrobowo.

Wybrana bibliografia

Buck, D. S., i in. „Comparison of Two Topical Preparations for the Treatment of Onychomycosis: Melaleuca Alternifolia (Tea Tree) Oil and Clotrimazole”. The Journal of Family Practice, t. 38, nr 6, czerwiec 1994, s. 601–05.

Enshaieh, Shahla, i in. „The Efficacy of 5% Topical Tea Tree Oil Gel in Mild to Moderate Acne Vulgaris: A Randomized, Double-Blind Placebo-Controlled Study”. Indian Journal of Dermatology, Venereology and Leprology, t. 73, nr 1, luty 2007, s. 22–25. PubMed, https://doi.org/10.4103/0378-6323.30646.

Holland, Rob W., i in. „Smells like Clean Spirit. Nonconscious Effects of Scent on Cognition and Behavior”. Psychological Science, t. 16, nr 9, wrzesień 2005, s. 689–93. PubMed, https://doi.org/10.1111/j.1467-9280.2005.01597.x.

Satchell, Andrew C., i in. „Treatment of Interdigital Tinea Pedis with 25% and 50% Tea Tree Oil Solution: A Randomized, Placebo-Controlled, Blinded Study”. Australasian Journal of Dermatology, t. 43, nr 3, 2002, s. 175–78. Wiley Online Library, https://doi.org/10.1046/j.1440-0960.2002.00590.x.

Satchell, Andrew C., i in. „Treatment of Dandruff with 5% Tea Tree Oil Shampoo”. Journal of the American Academy of Dermatology, t. 47, nr 6, grudzień 2002, s. 852–55. PubMed, https://doi.org/10.1067/mjd.2002.122734.

O autorce

Marta Grochowalska – aromaterapeutka kliniczna, zielarz-fitoterapeuta. Lubi pachnieć naturalnymi perfumami. Od lat zgłębia wszystkie tematy związane ze zdrowiem. Redaktor-dziennikarz współpracująca z czasopismem Pharmacopola o tematyce etnofarmakologicznej. Więcej wpisów znajdziesz na instagramie (@aromarta) oraz 1000roslin.pl.

Zapraszamy też do dyskusji i wymiany doświadczeń w grupie Herbiness-Aromastrona na Facebooku.

Ważne: proszę pamiętaj, że wszystkie zawarte tu informacje służą jedynie celom edukacyjnym. Korzystając z wiedzy fitoterapeutycznej i wieloletniego doświadczenia, wybieramy wysokiej klasy olejki, które chcemy oddać w ręce osób świadomych swoich potrzeb.

Ten post ma 11 komentarzy

  1. Paula

    Drzewka herbacianego jeszcze nie używałam, ale mnogość jego zastosowań powoduje, że coraz częściej myślę, by w końcu zacząć. I Twój artykuł do tego bardzo zachęca, zwłaszcza przykłady użycia. Dzięki!

    1. Marta

      zdecydowanie warto wypróbować 🙂 bardzo uniwersalny olejek, a w mieszankach można stworzyć zapach, który spodoba się każdemu 🙂

Możliwość dodawania komentarzy nie jest dostępna.