Tajemnicze wonności słonecznych łąk Sumatry. Co to takiego „lait virginal”?

To żywiczny zapach płynący ku nam znad nagrzanych słońcem łąk Sumatry, nasycony wonnościami Korzennych wysp i tajemniczymi nutami tropikalnych aromatów….

(Personal Beauty, Brinton, D. G., & Napheys, G. H. (1870)

Żywica benzoesowa zakradła się do mojego serca w czasie dalekiej podróży. Roztoczyła wizję i złożyła obietnicę. Tląca się na paskach papieru, lepka, gęsta i waniliowa, o mocy zmieniania wody w mleko. Żywica z odległej krainy, nieco tajemna, cenna i z taką lubością stosowana w przepisach  zebranych w tomach z kartkami  w kolorze wanilii. Żywica z odległej krainy, a taka bliska, zbierana ze zranionych pni, jak lukier ze świerków, przy pomocy podobnych nożyków.

Cenna żywica benzoesowa wyznacza zbieraczom drogę w górę pnia. Nie zadowolą się tym, co na poziomie ramion: lina, kawałek drewna i spryt w mięśniach -właśnie to jest najbardziej potrzebne. Pień drzewa z rodziny styrakowatych, na Sumatrze Styrax benzoin, w Laos Styrax  tonkinensis, nacinany jest w wielu miejscach. To wyzwala proces produkcji żywicy, dla zabliźnienia rany. Zwinni zbieracze zdrapują żywicę do plecionych koszy i ślą przez oceany, do perfum, kadzideł, ormiańskich papierków i lait virginal, sławnego toniku w kolorze mleka.

Przepis na mleczko dziewicze lait virginal

(virgin’s milk) odnajduję w książce z 1870r. tytuł: Personal Beauty, Brinton, D. G., & Napheys, G. H. To kosmetyk cud, znany pewnie od czasów biblijnych, wielbiony przez królową Egiptu Kleopatrę, koi, wybiela, odmładza i leczy. Skład jest przeprosty: woda, żywica benzoesowa rozpuszczona w spirytusie (tinktura benzoesowa) i ciut gliceryny. Wlewamy tinkturę do wody, a woda zmienia się w mleko. Czy to naprawdę takie proste?

Rzeczy proste bywają trudne. W mleczku mogą się zadziać cuda: zbyt gęsta tinktura nie zmieni wody w mleko, a zbyt dużo tinktury zmieni mleko w śnieg – żywica wytrąci się w formie różnych drobinek, jak serwatka z resztkami twarożku. Z tych względów ważne, by nie robić mleczka na oko, warto sięgnąć po sprawdzone proporcje.

strona330

W książce ” Standardowe Formuły: kolekcja prawie pięciu tysięcy przepisów na preparaty farmaceutyczne, domowe lekarstwa, wyroby toaletowe,środki weterynaryjne, napoje gazowane i inne” autorstwa Alberta E.Eberta, wydanej w Chicago w 1900r. odnaleźć można kilka przepisów na lait virginal.

Istnieje kilka tradycyjnych receptur na mleczko. Wersja „A” składa się aż z 13 składników, w tym hydrolat nerloli, esencja jaśminowa i kumarynowy cukier. Spoglądam na mój niewielki zapas wody neroli, dumnie podpisane Fleur d’oranger i ostatnie krople absolutu jaśminowego: z tą wersją poczekam na nową dostawę egzotycznych wonności (tak, jaśmin). Będę mieć czas na rozeznanie tematu  cukru, słodko zapadł mi w pamięci i pobudził wyobraźnię. Ot, nigdy nie wiadomo, gdzie czai się inspiracja.  O kumarynowych (czyli pachnących sianem) odkryciach dam znać, tymczasem wybieram wersję C, najłatwiejszą. Tu w składzie  żywica, woda różana i gliceryna.

Oryginalne proporcje to około 15 ml tinktury, 15 ml gliceryny i 470 ml hydrolatu różanego.  Do hydrolatu należy dodać glicerynę i tinkturę, wstrząsnąć i gotowe. Stosować jako tonik po myciu lub płyn do mycia, na twarz, dekolt, dłonie: znakomita pielęgnacja, ukojenie i zdecydowanie widoczny efekt ujednolicenia koloru/rozjaśnienia skóry.

Tinktura beznoesowa – skąd taką wziąć.

Tinktura to taka ładna nazwa nalewki. Klasyczny przepis na tinkturę benzoesową to

  • żywica benzoesowa  av oz 2
  • alkohol fl oz 16
  • zalać żywicę, odstawić w ciepłe miejsce na 30 dni i potrząsać od czasu do czasu
  • (przeliczone jednostki to 60g żywicy na 470ml alkoholu)

monografia żywicy benzoesowej na moim drugim blogu

Moja dzisiejsza wersja toniku sponsorowana jest nie przez grudki żywicy, a gotowy, płynny ekstrakt, zawierający w swoim składzie około 50% etanolu, przez co rzecz ma konsystencję płynną i wszelkie czynności wykonać można od razu, bez czekania na rozpuszczenie się żywicy. Dla takiego produktu trzeba zastosować nieco inne proporcje.

  • 5 g alkoholu (spirytus 95%)
  • 1 g żywicy benzoesowej (takiej, jak w HBS – czyli płynna żywica)
  • wymieszać, gotowe momentalnie
  • zdecydowanie doradzam zastosowanie wagi (jubilerska około 10zł sztuka)

Co dalej? Dla uzyskania mleczka potrzebne jest

  • 50 g lub 50 ml hydrolatu różanego (to to samo)
  • około 1 ml tinktury z przepisu powyżej
  • około 1 ml -1 g gliceryny
  • glicerynę wlej do hydrolatu, następnie odmierz tinkturę pipetą i zdecydowanym ruchem wlej do hydrolatu, zamieszaj

Oto tajemnica Lait virginal #wanilia #róża #żywica #laitvirginal

Post udostępniony przez Inez Herbiness (@inez_herbiness)

Co może się nie udać?

jeśli proporcje nie zostaną zachowane lub słońce zaświeci pod niewłaściwym kątem, kot spojrzy się krzywo lub inne cuda, żywica może się wytrącić (pojawią się kłaczki). Nic strasznego – po prostu przefiltruj i gotowe. Resztki osadzone na bibule filtracyjnej można rozpuścić w spirytusie i wykorzystać do innych celów.
Receptura lait virginal to nie jakaś skostniała struktura, już w 1900r znano wersję od A do D – nie czuję żadnych ograniczeń warsztatowych przed dodaniem wersji E, F i dalej, nawet do końca alfabetu. Bazowa koncepcja to przecież miks wody z żywicą, plus cenne dodatki, dla urody i zdrowia. Zachować należy zwyczajny rozsądek, stosować składniki znane i lubiane, na przykład:

  • hydrolat z kocanki 10 ml
  • hydrolat z róży 80 ml
  • glukonolakton 10 g
  • enzymatyczny ekstrakt z niecierpka 10 ml (składniki wymieszać i odstawić na dobę)
  • tinctura benzoesowa 10 ml

białe i różowe lait virginalMleczko różowe to ta wersja z niecierpkiem i kwasem laktonowym.

Warto dostrzec pewien niuans, drobną różnicę w składzie dostępnych w przyrodzie i handlu żywic benzoesowych. Otóż ta rosnąca na Sumatrze to Styrax benzoes, a ta z Laos to Styrax tonkinensis. Ta w herbisklepie to ta druga. Żywica z Sumatry jest nieco ciemniejsza i w składzie ma kwas cynamonowy ilości 1% – żywica z Laos kwasu tego nie posiada. Kwas cynamonowy to świetny antyutleniacz, pobudza krążenie krwi, działa przeciwzapalnie i jest super, nawet w malutkich dawkach. Trochę mi przykro, że w mojej żywicy kwasu cynamonowego brak, więc wzbogacam sobie żywicę kwasem i mam radość.

wzbogacenie mleczka kwasem cynamonowym: do tinktury robionej według proporcji 5g spirytusu plus 1g żywicy płynnej, dodaję 0.1g kwasu cynamonowego. Mam wrażenie, że połączenie żywicy z kwasami cynamonowym lub laktonowym zmniejsza ryzyko wytrącenia kłaczków. Uwaga – pozytywne działanie na układ mają tylko niektóre kwasy, kwas kojowy destabilizuje układ.

lait virginal z żywicy

Ten płyn w kolorze bursztynu to płynna żywica benzoesowa.

Kolejne pomysły?

a czy mówi Ci coś sławny efekt „wow” przy wlewaniu nalewki topolowej do wody? to ten sam pomysł, mleczko z topolą dedykuję skórze trądzikowej. A żywica czereśniowa? Najcudniejsze w tej koncepcji jest to, że można eksperymentować ze składnikami pozyskanymi samodzielnie.

Kosmetyki z żywicą stosuj rozważnie. Sprawdź najpierw, czy nie masz uczulenia. Preparaty z zawartością żywic są częstym powodem alergii, dla żywicy benzoesowej ryzyko jest niewielkie. Dopuszczalne stężenie stosowane na skórę to 2%, w mleczku nie ocieramy się nawet o tę wartość. Trwałość mleczka 2 miesiące. Wykonamy je na warsztatach w Warszawie 11-12 listopada.

I jeszcze jedno na koniec: żywica płynie ku nam z nagrzanych słońcem łąk Sumatry, żywicę pozyskuje się w lesie. Dla zbieraczy żywicy sosnowej film o kolegach po fachu: niech przemówią obrazy.

Więcej informacji o żywicy benzoesowej przeczytasz w monografii benzoe oraz we wpisie: Żywica benzoesowa okiem towaroznawcy surowców aromatycznych.

A tutaj możesz zakupić żywicę benzoesową w formie umożliwiającej pracę z tym surowcem w wygodny sposób.

Zobacz też olejki eteryczne w perfumerii – dział Zastosowanie olejków eterycznych w moim sklepie

Kolekcja olejków do perfum botanicznych.

A także informacje o wymogach prawnych, odnośnie olejków i żywic w kosmetykach wprowadzanych do obrotu: olejki eteryczne w kosmetykach

Temat żywicy benzoesowej zdaje się nie mieć końca. Na kolejny odcinek zapraszam już wkrótce, a techniczne dane o tajemniczych wonnościach dostępne będą na www.aromastrona.pl (potrzebuję tylko trochę czasu).

Ten post ma 6 komentarzy

  1. ola domowa

    Szalona!

  2. Nutella

    Cuda:) Co nadaje rozowy kolor wersji z niecierpkiem? P.S. cukier kumarynowy…brzmi doskonale, powachalabym…

    1. Inez Herbiness

      To antocyjany na bank, w kwaśnym środowisku są takie różowiutkie zawsze. Już sam tonik laktonowy z niecierpkiem był śliczny, a mleczna wersja to po prostu szał <3

  3. Anna mo

    Alko w wersji podstawowej tinktury ile ma mieć procent :-)?

  4. Iza

    Czy hydrolat różany można czymś zastąpić ? 🙂

Możliwość dodawania komentarzy nie jest dostępna.