Naturalne olejki eteryczne

Olejki eteryczne znajdują zastosowanie w różnych sferach życia – w medycynie i  aromaterapii, masażach, kąpielach, a także w kosmetykach i perfumach, a także do aromatyzowania żywności i środków do sprzątania oraz jako środki odstraszające owady.

Czym są olejki eteryczne?

Olejki eteryczne powstają z roślin, w prostych procesach fizycznych, bez dodatków chemicznych i zawierają tylko składniki naturalne, stworzone przez roślinę – naturalne terpeny, fenylopropanoidy i inne, które łączy jedna cecha: potrafią samodzielnie przyjmować lotny stan skupienia. Każdy naturalny olejek eteryczny to mieszanina tego typu substancji.

Warto podkreślić, że olejki te są produktem starannie wyselekcjonowanych składników roślinnych, co sprawia, że nie odzwierciedlają 100% potencjału rośliny, z której powstały.

W olejkach nie ma witamin, soli mineralnych i ogólnie brak w nich składników odżywczych, charakterystycznych dla rośliny, z której olejek pochodzi, czyli w olejku cytrynowym nie ma witaminy C, a w olejku lawendowym nie ma garbników. Wynika to ze sposobu wytwarzania olejków, głównie poprzez proces destylacji, w którym możliwe jest wydobycie z rośliny tylko składników lotnych z parą wodną, odpornych na działanie temperatury i wody. Olejki eteryczne wytwarza się też w procesie tłoczenia skórek owoców cytrusowych i taki tłoczony olejek zawiera także substancje nielotne, jak np. woski.

Prawdziwe olejki eteryczne są 100% naturalne, ale nie każdy olejek naturalny to olejek eteryczny. Olejki zapachowe to jeszcze coś innego, więc jeśli chcesz kupić prawdziwe olejki eteryczne, zachowaj czujność i wybierz specjalistyczny sklep, do którego masz zaufanie.

Wybierając olejek eteryczny pamiętaj, że każdy z nich to mieszanina substancji, z których wiele uznawanych jest za alergeny, więc to naturalne, że użyte w zbyt wysokim stężeniu mogą wywołać podrażnienia i alergie. W sklepie Herbiness do opisu olejków eterycznych dołączone są certyfikaty świadczące m.in. o zawartości alergenów, składzie biochemicznym i zasadach bezpiecznego użycia.

Olejki eteryczne są naturalnie zmienne, czyli zawartość poszczególnych związków w olejku zależy od partii, kraju pochodzenia i innych czynników. Dla bezpieczeństwa składy poszczególnych partii porównuje się ze standardami i określa sposób użycia, np. ile procent na skórę (zobacz certyfikat IFRA). Z tych zaleceń korzystamy dobierając stężenia olejków do stosowania na skórę i przy tworzeniu kosmetyków. Czasem olejki rejestrowane są jako gotowe kosmetyki do samodzielnego rozcieńczania.

Dla osób szukających olejków eterycznych bio (z upraw ekologicznych) dostępne są olejki eteryczne z certyfikatami bio (pod tym linkiem więcej o certyfikatach).

Jednak nawet najlepsze olejki eteryczne, naturalne 100%, z certyfikatami, to substancje, które używać trzeba ostrożnie, ponieważ użyte niezgodnie z przeznaczeniem mogą być szkodliwe i toksyczne. W olejkach eterycznych mamy niespotykaną w przyrodzie koncentrację aktywnych substancji, dzięki którym zresztą olejki eteryczne są tak skuteczne w działaniu, mogą wpływać na nasze zdrowie i samopoczucie.

Zachowaj szczególną czujność dobierając olejki eteryczne bezpieczne dla dzieci i dla niemowląt oraz dla kobiet w ciąży. Większość olejków jest bezpiecznych dla psa, ale olejki dla kota to delikatny temat i tutaj trzeba zachować umiar, jak przy niemowlętach. Brak ostrożności przy stosowaniu olejków eterycznych może skutkować poparzeniem skóry, podrażnieniem oczu i błon śluzowych, alergią, dusznościami, a nawet zatruciem. Przy poparzeniu przemyj skórę wodą lub olejem roślinnym, przy wysypce zrób kompres z płatków owsianych, jeśli zaobserwujesz duszności natychmiast przewietrz pomieszczenie, w razie potrzeby wezwij pomoc.

Na szczęście jeśli zastosujesz się do podstawowych zasad bezpieczeństwa w aromaterapii, unikniesz niebezpiecznych sytuacji.

Jak powstają olejki eteryczne?

Kiedy wąchasz różę albo tymianek, czujesz zapach. Zerwij te pachnące rośliny, umieść je w aparacie do destylacji i przedestyluj. Wtedy zapach przyjmie formę płynu – naturalnego olejku eterycznego. Zamykasz olejek w butelce i gotowe. Ten proces jest piękny w swojej prostocie. Może się nawet wydawać, że to wydobywanie duszy rośliny. Bo zapach, w formie olejku eterycznego zamkniętego w butelce, przetrwa lata, a roślina dawno zwiędnie, zmarnieje, zniknie. Taka domowa destylacja olejków eterycznych to piękna przygoda. Więcej w poście Jak zrobić olejek eteryczny – 7 sposóbów.

Dwa podstawowe rodzaje destylacji to destylacja prosta, w trakcie której rośliny mają kontakt z wodą (gotujemy je w wodzie) i destylacja z parą wodną, gdzie przez rośliny przepuszczana jest para wodna. W obu metodach można regulować temperaturę procesu poprzez zmianę ciśnienia w aparaturze do destylacji – wymaga to zastosowania zamkniętego układu i pompy próżniowej.

Olejek może być destylowany dwukrotnie, czyli rektyfikowany, np. dla uzyskania pożądanych parametrów i składu. Często destylacji poddaje się olejki wytłoczone z cytrusów.

Olejki eteryczne powstają też w procesie suchej destylacji, np. drewna.

Olejki cytrusowe pochodzą z procesu destylacji lub tłoczenia – ta nazwa jest nieco myląca, bo to proces polegający na mechanicznym uszkodzeniu zewnętrznej skórki owoców umieszczonych w wodzie, co uwalnia olejek z widocznych gołym okiem zbiorniczków. Olejek wypływa na powierzchnię wody, wystarczy go odwirować i gotowe.

Jakie są właściwości olejków eterycznych?

W roślinie substancje zapachowe pełnią rozmaite funkcje, m.in. służy do walki z patogenami (chodzi o bakterie, wirusy, grzyby), odstraszania roślinożerców i insektów lub wabienie zapylaczy. Inna ich funkcja to umożliwianie komunikacji między roślinami. Nie powinno więc dziwić, że olejki wywierają również silny wpływ na zdrowie człowieka, konkretnie przez aktywowanie rozmaitych receptorów, wpływ na gospodarkę neuroprzekaźnikami, hormonami i więcej.

Olejki eteryczne aktywują zmysł węchu, więc czujemy ich zapachy – ta właściwość jest dla większości z nas oczywista, nie dziwi więc, że są składnikami perfum, nadają zapach kosmetykom i pożywieniu. Zapach to potężne narzędzia wspierające zdrowie i dobre samopoczucie. Szczególnie dlatego, że:

1. zapachy przywołują wspomnienia, a nawet przenoszą nas mentalnie i emocjonalnie do sytuacji z przeszłości (efekt Prousta)
2. lubiane i kojące zapachy aktywują układ przywspółczulny, czyli ten odpowiedzialny za odpoczynek, trawienie, niski poziom stresu
3. zapachy mogą też pobudzać układ współczulny, aktywizować do działania – niestety mogą też wywołać negatywne wspomnienia, jeśli wiążą się one z zapachami. Dlatego ważne, by każdy dobierał z szacunkiem do swoich upodobań.

Niektóre osoby nie czują jednak zapachów, ale i tak mogą korzystać z ich właściwości, które są o wiele szersze niż sam zapach. Olejki eteryczne:

1. mają rozmaite właściwości farmakologiczne, jak łagodzenie bólu czy działanie wykrztuśne
2. wpływają na stan skóry, łagodzą trądzik, łupież, przyspieszają gojenie skaleczeń
3. są promotorami przejścia, czyli pomagają substancjom zawartym w maściach leczniczych przenikać przez skórę
4. odpędzają pasożyty, owady i gryzonie, mogą też wabić owady
5. niszczą bakterie, wirusy i grzyby
6. a nawet działają jako rozpuszczalniki, można je nawet stosować jako dodatek do paliwa dla diesli (są na ten temat nawet badania naukowe)
7. takie zastosowanie wynika z ich wyjątkowego składu biochemicznego, przy czym poszczególne olejki różnią się składem, a więc także właściwościami.

Podsumowując: olejki eteryczne to wyjątkowe substancje naturalne o wielu cennych właściwościach.  Mają zastosowanie przemysłowe i kosmetyczne, a także mogą wpływać na zdrowie fizyczne i na psychikę. To właśnie te wszechstronne właściwości i naturalne pochodzenie sprawiają, że olejki eteryczne są niezastąpione i powinny znaleźć się w każdym domu.

Właściwości olejków eterycznych do aromaterapii

Olejki eteryczne działają na nasze organizmy na dwa główne sposoby: fizjologiczny (jak lekarstwa) oraz psychologiczny (jak wrażenia zmysłowe).

Na poziomie fizjologicznym mają wpływ na procesy wewnętrzne dziejące się w naszych organizmach, na przykład na trawienie, infekcje. Dzieje się to przez stymulację rozmaitych receptorów, wpływ na neuroprzekaźniki, może dotyczyć układu krążenia (wzrost lub obniżenie ciśnienia), układu trawiennego (łagodzą bóle brzucha, kolki), układu nerwowego (olejki mogą działać podobnie jak leki uspokajające, przeciwdepresyjne, na bezsenność itd).Takie terapeutyczne działanie nie zależy od zmysłu węchu, czyli doświadczają go również osoby, które nie czują zapachu (mają anosmię). Efekt zależy od dawki i składników konkretnego olejku eterycznego.

Efekt psychologiczny jest z kolei wysoce subiektywny i bardzo związany z odczuwaniem zapachu. Zależy od wspomnień i skojarzeń zapachowych. Postrzegania go jako przyjemny lub nie, a nawet wiary w to, czy zadziała lub nie (efekt placebo). Skutek psychologiczny wywoływany jest przez zapach olejku.

Olejki eteryczne wpływają też na nasze otoczenie. Wiele z nich ma właściwości antyseptyczne i antybakteryjne, działają jako repelenty (na przykład olejki na kleszcze). Zastosowane w odpowiednim stężeniu pozwalają oczyścić otoczenie z patogenów i odpędzić owady.

1. Olejek eteryczny eukaliptusowy, olejek tymiankowy, rozmarynowy, sosnowy zastosuj do inhalacji na katar i kaszel, przeziębienia i infekcje dróg oddechowych, a nawet przy zapaleniu ucha, na zatoki i bolące gardło. Lista jest o wiele dłuższa, zobacz sobie listę olejków na zatoki do inhalacji oraz listę olejków na katar.
2. Olejki eteryczne, dzięki którym Twój umysł będzie pracował na wyższych obrotach: olejek eteryczny rozmarynowy, miętowy,  grejpfrutowy. Niektóre z nich są jednocześnie na przeziębienie i koncentrację. To czasem super przydatne, np. kiedy w trakcie infekcji kierujesz samochodem.
3. Kiedy chcesz usnąć, a w głowie panoszy się tłum pomysłów, czy nawet niepokoje i lęki, zastosuj olejek eteryczny melisowy, lawendowy, majerankowy, neroli. Zobacz listę olejków na sen. Olejki do inhalacji na sen dla dzieci znajdziesz w kategorii olejki na sen dla dzieci.
4. Wdychaj olejki dla poprawy nastroju w dzień, również przy depresji sezonowej. Tu sprawdzą się świetnie olejki cytrusowe, na przykład olejek eteryczny pomarańczowy i olejek cytrynowy. Takie olejki może wdychać od razu cała rodzina, najlepiej zastosuj je w dyfuzorze ustawionym w salonie.
5. Olejki eteryczne dla łagodzenia bólu to olejek eteryczny lawendowy, rumiankowy i miętowy. Wdychaj olejki na bolesne miesiączki i PMS, a także na dolegliwości menopauzalne, uderzenia gorąca.
6. Na nudności w samochodzie, w ciąży, po operacji sprawdzi się olejek eteryczny z mięty pieprzowej, a także z mięty zielonej i imbirowy.
7. Olejek eteryczny ylang-ylang łagodnie obniża ciśnienie, podobnie olejek  melisowy, różany albo lawendowy.

Uwaga: kiedy potrzebny ci olejek do inhalacji dla dzieci albo w ciąży, to zwróć uwagę na szczególnie zalecenia bezpieczeństwa. Nie wszystkie olejki dobre dla dorosłych są bezpieczne dla dzieci, ponieważ mogą wywołać duszności związane z nadwrażliwością układu oddechowego. Ta nadwrażliwość mija z wiekiem.

problem	olejki do inhalacji dla dorosłych	olejki do inhalacji dla dzieci
na kaszel	eukaliptus, koper włoski, tymianek, sosna, kadzidłowiec, bazylia dowolna	majeranek, koper włoski, rumianek, sosna, kadzidłowiec, bazylia ct linalol
na katar	eukaliptus, mięta, tymianek	majeranek, geranium, rumianek, lawenda
na sen	lawenda, ylang-ylang, neroli, majeranek, mandarynka, kadzidłowiec	lawenda, ylang-ylang, neroli, majeranek, mandarynka, kadzidłowiec
na ból	lawenda, goździk, mięta pieprzowa	lawenda, rumianek
na nudności	mięta pieprzowa, mięta zielona, imbir, cytryna	mięta zielona, imbir, cytryna

Najważniejsze olejki do aromaterapii

Jeśli zaczynasz kompletować swoją aromatyczną apteczkę, skoncentruj się na kilku najbardziej przydatnych olejkach eterycznych. Ta pula będzie się nieco różnić zależnie od tego, czy to olejki dla dorosłych czy olejki eteryczne odpowiednie dla dzieci. Najważniejsze, żeby w każdym domu znalazły się:

olejek z lawendy lekarskiej, czyli olejek lawendowy – ten olejek do aromaterapii łagodzi stres, ułatwia zasypianie, działa przeciwinfekcyjnie, pomaga łagodzić świąd i podrażnienia skóry, a więc można go zastosować np. na ranki po ukąszeniu komara. Olejek lawendowy przyspiesza proces gojenia skaleczeń i oparzeń, a użyty od razu po drobnym oparzeniu może całkowicie uśmierzyć ból i zapobiec powstawaniu ranki. Ten olejek jest bezpieczny do aromaterapii dla małych dzieci, stosuje się go nawet w niewielkiej ilości w szpitalach, na oddziałach wcześniaków. Kluczem do bezpiecznego użycia olejku przy tak małych dzieciach jest dobranie niewielkiej ilości olejku, o czym przeczytasz w poście Jak stosować olejki przy niemowlętach.

olejek eukaliptusowy – chodzi o olejek eukaliptusa gałkowego, czyli bogaty w 1,8-cyneol. Ten olejek jest szczególnie przydatny w terapiach dróg oddechowych, na katar, zatoki, kaszel, jest odpowiedni do inhalacji oraz do nacierania skóry. To olejek bezpieczny dla dorosłych i można go stosować w dość dużej ilości, jednak przy dzieciach do lat 4-5 zachowaj szczególną ostrożność i stosuj odpowiednio mniej. Dzieci mają delikatne drogi oddechowe i pod wpływem silnego zapachu olejku eukaliptusowego mogą doznać duszności. Wyjaśniam to w poście Olejek eukaliptusowy dla dzieci – jak stosować.

olejek z mięty pieprzowej – jest odpowiedni powyżej 4 roku życia, przydatny szczególnie na ból mięśni, migreny, na katar i kaszel, a także na napięciowe bóle brzucha, w tym wynikające z IBS oraz na świąd skóry i nudności. Przyda się więc zarówno w trakcie infekcji jak i np. do masażu po wysiłku sportowym.

olejek z drzewa herbacianego, nazywany też olejkiem herbacianym – silnie przeciwwirusowy, przeciwbakteryjny, odpowiedni do stosowania na skórę nawet u dzieci. Przyspiesza gojenie ranek, skaleczeń, bąbli po ugryzieniu komara,  dobry na trądzik, opryszczkę, łupież i grzybicę. Ten olejek można używać w dyfuzorze dla dezynfekcji powietrza w pomieszczeniu. Pamiętaj jednak, żeby stosować go w tej formie w niewielkiej ilości, bowiem użyty w nadmiarze działa szkodliwie na układ nerwowy, konkretnie może wywołać zawroty głowy. Jeśli chcesz zastosować olejek herbaciany w dyfuzorze, użyj max. 3 krople, korzystnie będzie jednocześnie użyć również olejek lawendowy 5 kropli. Możesz też wybrać gotową mieszankę z drzewem herbacianym i lawendą.

olejek pomarańczowy, a może olejek cytrynowy, z bergamotki czy inny cytrusowy – wybierz swój ulubiony zapach cytrusowy i stosuj dla poprawy nastroju. Olejki cytrusowe możesz łączyć z każdym innym olejkiem do aromaterapii i uzyskać nowy zapach. Zapachy cytrusów są wesołe, powszechnie lubiane i pomagają się zrelaksować, a nawet łagodzą ból i lęki. Wspomagają też działanie przeciwinfekcyjne pozostałych olejków do aromaterapii.

olejki o zapachu igliwia jak olejek sosnowy czy jodłowy to świetny wybór na dolegliwości dróg oddechowych, a używane w zdrowiu poprawiają odporność i pomagają się zrelaksować. Sięgnij po te olejki szczególnie jeśli masz daleko do lasu i nie możesz korzystać z terpenów leśnych w naturze.

Jak stosować naturalne olejki eteryczne

Olejki eteryczne mają bardzo szerokie zastosowanie w naszym życiu, najczęściej w formie aromatów spożywczych w gotowych produktach, a także jako składniki leków, kosmetyków i perfum. Olejki eteryczne w domu stosujemy najczęściej do dyfuzora, do inhalacji, dodajemy olejki eteryczne do kąpieli, wzbogacamy nimi oleje do masażu, zabieramy ze sobą olejki eteryczne do sauny, dodajemy do świec, coraz częściej robimy naturalne perfumy z olejków eterycznych.

Olejki eteryczne do dyfuzora i inhalacji

Dyfuzorem do olejków eterycznych może być wiele domowych sprzętów, poczynając od filcowej kulki i bawełnianego płatka, po naczynie z ciepłą wodą lub ogrzane grudki soli. Jak to możliwe? Olejki eteryczne są z natury lotne i chętnie przyjmują stan gazowy. Wystarczy na taką kulkę nanieść 2-3 krople olejku i położyć przy poduszce wieczorem, by ułatwić zasypianie i poprawić jakość snu.

Najbardziej popularne są dyfuzory elektryczne, np. dyfuzory ultradźwiękowe, wytwarzające mgiełkę zapachową. Wlewa się do nich wodę i kilka – kilkanaście kropli olejków eterycznych. To wygodny sprzęt, dzięki któremu również nawilżysz powietrze w pomieszczeniu. Olejki do dyfuzora stosujemy dla przyjemności i dla zdrowia, ważne jednak, by nie przesadzić z ilością olejku do dyfuzora, bo nadmiar może być drażniący. Zobacz jak niewiele olejku stosujemy w dyfuzorze przy dziecku. Wraz ze społecznością olejkową przygotowałam ranking dyfuzorów w poście na blogu. Najważniejsze, by wybrać dyfuzor z tworzywa odpowiedniego do kontaktu z olejkami eterycznymi i dbać o jego czystość, wysuszyć po użyciu, a jeśli zauważysz osad (może się pojawić po dyfuzji olejków tłoczonych z owoców cytrusowych), przemyj ciepłą wodą z detergentem lub ściereczką zwilżoną spirytusem. Nie wlewaj olejków do nawilżaczy powietrza innego typu, bo możesz uszkodzić sprzęt.

Nebulizatory szklane nie potrzebują wody do dyfuzowania olejków eterycznych – strumień powietrza tworzy aromatyczną mgiełkę z czystego olejku eterycznego. Tu ważne, by nie dopuścić do zablokowania szklanej dyszy nebulizatora lepkimi olejkami i absolutami. Jeśli tak się stanie, przemyj sprzęt spirytusem. Nie pomyl nebulizatora na olejki eteryczne z nebulizatorem do leków, bo to sprzęt innego typu. Nie stosuj olejków eterycznych do nebulizatora medycznego, bo możesz uszkodzić sprzęt (i zrobić sobie krzywdę).

Olejki do aromaterapii możesz też stosować w kominku do olejków eterycznych. Spotkasz kominki elektryczne i częściej na świeczkę. Ciepło ogrzewa wodę w zbiorniczku (albo wosk), kilka kropli olejku dodajemy do wody (lub wosku), zapach stopniowo wypełnia pomieszczenie. Takie podgrzewacze działają bezgłośnie, są nastrojowe, jednak wiele osób martwi się narażeniem olejków na ogrzewanie – całkiem niepotrzebnie, bo chwilowe ogrzanie nie jest dla nich szkodliwe. Olejki przecież powstały w procesie destylacji, pod wpływem działania pary wodnej.

Możesz znaleźć wiele różnych przyborów stosowanych jako dyfuzory samochodowe. Zanim kupisz coś gotowego wypróbuj zawieszkę z filcu lub grubej tekturki albo kulkę filcową/wacik bawełniany umieszczony przy nawiewie. Nanieś na niego 2-3 krople olejku eterycznego, a zapach szybko rozprzestrzeni się w aucie.

Inhalacja olejków eterycznych to proces bardziej dynamiczny, w czasie inhalacji wdychamy w krótkim czasie dość sporą ilość lotnych związków. Inhalacja jest szczególnie przydatna na katar, na kaszel. Sprawdź olejki eteryczne do inhalacji na zatoki. 

Dostępne są inhalatory do olejków eterycznych, szczególnie przydatne są miniaturowe sztyfty do inhalacji, które możesz nosić przy sobie w sezonie przeziębień. Dobrym rozwiązaniem jest też naczynie z gorącą wodą, do którego wkropisz olejek eteryczny i będziesz wdychać opary. Uważaj na gorącą wodę, by się nie oparzyć. Wygodna metoda inhalacji to seans pod prysznicem, kilka kropli olejku eterycznego nanieś na kafelki i weź prysznic. Podobne efekty uzyskasz stosując olejki eteryczne w saunie parowej. Jeśli chcesz wdychać olejki w trakcie kąpieli, przed wlaniem olejków eterycznych do wody rozcieńcz je w płynie do kąpieli lub oleju roślinnym.

Olejki eteryczne do masażu i kosmetyków

Podobnie często stosujemy naturalne olejki eteryczne na skórę, w oleju do masażu lub innych kosmetykach oraz perfumach. To skuteczna i bezpieczna metoda aromaterapeutyczna, pod warunkiem rozcieńczania olejków przed użyciem na skórę. Olejki eteryczne to naturalne mieszaniny substancji aktywnych, wytworzonych przez roślinę. Wiele z nich to dla człowieka alergeny, niektóre mogą podrażnić skórę lub wywołać efekt podobny do oparzenia i trwałe przebarwienie skóry.

Olejki eteryczne rozcieńczamy zazwyczaj w oleju roślinnym, tzw. oleju bazowym. Takim olejem bazowym może być dowolny olej roślinny, np. migdałowy czy słonecznikowy. Zamiast oleju jako bazę do olejków można wybrać żel, np. gęsty żel aloesowy, maść, krem, a jeśli chcesz użyć olejki do włosów, to szampon. Do perfum olejki eteryczne rozcieńcza sie zazwyczaj w spirytusie. Stosując solubilizator, np. Solubol, możesz rozpuścić olejki również w wodzie.

Najważniejsze, żeby odpowiednio rozcieńczyc olejki przed nałożeniem na skórę. W oleju do masażu całego ciała dla dorosłych zazwyczaj stosujemy 3% stężenie olejków eterycznych, czyli około 10 kropli olejku eterycznego na 10 ml oleju bazowego. Na twarz, dla kobiet w ciąży i dla dzieci limity są niższe. Zobacz post Ile kropli olejku eterycznego dodać do oleju, żeby uzyskać stężenie 3% lub inne.

Informacje o rekomendowanych stężeniach dla poszczególnych olejków eterycznych w sklepie Herbiness znajdziesz w opisach poszczególnych olejków. Do opisu dołączone są też certyfikaty IFRA z rekomendacjami stężeń do poszczególnych typów kosmetyków, np. tych mających kontakt z okolicami intymnymi, jamą ustną czy oczami.

1. olejki eteryczne na trądzik to olejek eteryczny geranium, olejek herbaciany, lawendowy),
2. olejki na porost włosów to olejek eteryczny rozmarynowy, miętowy, cedrowy,
3. olejki eteryczne dla zapobiegania zmianom skórnym pod wpływem promieni UV to olejek paczuli, lawendowy
4. do łagodzenia objawów atopowego zapalenia skóry i łuszczycy to olejek eteryczny olejek z drzewa sandałowego, olejek eteryczny z mirry, kocanek włoskich (Helichrysum).

Olejki eteryczne – który wybrać?

Jeśli już wiesz jakich właściwości oczekujesz od olejku, czas przejść do konkretów i włożyć olejek do koszyka. Czasem masz jednak do wybor kilka olejków o tych samych właściwościach, a nawet kilka olejków z tej samej rośliny, np. z lawendy lekarskiej (np. z certyfikatem bio i bez). Zorientujesz się też,  że olejki z tej samej rośliny mogą różnie pachnieć. Np. olejek z lawendy lekarskiej z Bułgarii pachnie inaczej niż ten z Mołdawii. Dlaczego? Czy to kwestia jakości? Bardzo duże znaczenie mają czynniki środowiskowe, czyli np.pogoda, dostęp składników pokarmowych, wysokość n.p.m., czas nasłonecznienia. Im trudniejsze warunki, tym roślina będzie bardziej aromatyczna. Dlatego zwróć uwagę, z jakiego kraju pochodzi olejek eteryczny. Czasami rośliny tego samego gatunku wytwarzają diametralnie różne zestawy związków zapachowych i to bez względu na siedlisko. Mogą nawet rosnąć blisko siebie. Żeby ułatwić identyfikację olejków eterycznych w takiej sytuacji wprowadzone jest dodatkowe określenie chemotypu olejku np. chemotypy olejku rozmarynowego. Szczegółowe informacje znajdziesz zawsze w opisach poszczególnych olejków w sklepie.

Zawsze trzeba zwrócić uwagę na to z jakiej części rośliny jest olejek wydestylowany. Często ma to kluczowe znaczenie. Na przykład w olejku eterycznym cynamonowym głównym składnikiem jest bardzo mocno bakteriobójczy aldehyd cynamonowy, a w olejku z liści cynamonowca głównym składnikiem jest eugenol, czyli mają kompletnie inny skład i nie można ich stosować zamiennie. Dlatego zwracaj uwagę na informację, z jakiej części rośliny pochodzi olejek eteryczny.

Ważne jest też technologia wytwarzania olejku. Dla cytrusów wybór metody: tłoczenie czy destylacja? Parametry destylacji, czyli czas trwania, temperatura, typ aparatury: obecnie najczęściej ze stali nierdzewnej lub miedzi. Zwracaj uwagę na technologię wytwarzania olejku, szczególnie, czy tłoczony czy destylowany/rektyfikowany/deterpenizowany dla olejków cytrusowych.

Na jakość olejku ma też wpływ czas, ponieważ olejki w miarę upływu czasu zmieniają się – mogą się utleniać, polimeryzować (wtedy gęstnieją), możliwe są reakcje pomiędzy molekułami olejku, zmieniają czasem kolor i konsystencję. Czynniki przyspieszające starzenie to: ekspozycja na powietrze atmosferyczne,  promienie słoneczne, kontakt z wodą i podwyższoną temperaturą. Utlenione olejki stwarzają większe ryzyko wystąpienia niepożądanych reakcji skórnych np. utleniony olejek z drzewa herbacianego czy olejki cytrusowe, które stopniowo tracą swój charakterystyczny, cytrusowy zapach. Można zapobiegać utracie jakości, przechowując odpowiednio swoje olejki, czyli drzewo herbaciane, cytrusy, olejki z drzew iglastych i kadzidłowca przechowujemy w lodówce. Warto też wiedzieć że niektóre olejki lubią upływ czasu i im starsze, tym lepiej pachną, wykazują też korzystniejsze działanie terapeutyczne. Do takich należy np. paczula. Dlatego kontroluj wiek swoich olejków, najlepiej licz go od dnia pierwszego otwarcia buteleczki. Cytrusy pomimo trzymania w lodówce zestarzeją się w ciągu kilku miesięcy, drzewo herbaciane w ciągu roku.

Wybierz te olejki, które są Ci potrzebne. Nie gromadź zapasów, bo olejki eteryczne naturalne mają dosyć krótki termin przydatności, szczególnie dotyczy to olejków cytrusowych, z drzew iglastych i z drzewa herbacianego. Zanim zaczniesz stosować olejki zapoznaj się z zasadami bezpieczeństwa. oraz jako składniki kompozycji zapachowych, perfum i kosmetyków do pielęgnacji skóry i włosów.