Olejki eteryczne bezpieczne w ciąży

Aromaterapia w ciąży wymaga ostrożności – niektóre olejki są dla ciężarnych niebezpieczne, ponieważ wykazujących działanie toksyczne w ciąży. Jest też dużo olejków bezpiecznych w ciąży i to prawie ten sam zestaw co olejki eteryczne odpowiednie dla dzieci, z niewielkimi wyjątkami. Pamiętaj, że kobiety w ciąży mają wysoką wrażliwość na zapachy, więc stosuj niewielkie ilości olejków np. 1 kropla na wacik lub nawet rozcieńczony olejek w ilości kilku kropli na wacik, 4-5 kropli do dyfuzora, sztyfty aromatyczne,  delikatne mgiełki do pomieszczeń, a na skórę mnie przekraczaj stężenia 2% lub mniej. Nie stosuj olejków doustnie w ciąży i w trakcie karmienia. Przy wybieraniu olejków bierz pod uwagę indywidualną wrażliwość i upodobania – używaj tych zapachów, które się dobrze kojarzą które się podobają, np. cytrusowych lub kwiatowych.

Olejki w ciąży – które wybrać?

Na samopoczucie, stres i funkcjonowanie układu odpornościowego u kobiet w ciąży pozytywnie wpływa masaż aromaterapeutyczny olejkiem lawendowym rozcieńczonym w oleju roślinnym, stężenie do 1%. Taki masaż jest też odpowiedni na rozstępy w ciąży. Jeśli chcesz sobie poprawić nastrój olejkami eterycznymi, zastosuj lawendę, petitgrain i bergamotkę – 5 kropli w dyfuzorze, wystarczy 5 minut kontaktu z zapachem. Na bezsenność w ciąży odpowiednie olejki to lawendowy, petitgrain lub neroli. Przy katarze sięgnij po eukaliptus gałkowy, olejek sosnowy, rozmaryn ct. cyneol bądź miętę pieprzową.  Aromaterapia jest bardzo skuteczna na nudności w ciąży, a stosowane u ciężarnych olejki to olejek cytrynowy i olejek z mięty pieprzowej, oba w formie rozcieńczonej na waciku, po kilka wdechów. 

Dobór olejków w tej kategorii oparłam na badaniach klinicznych, w których brały udział ciężarne bądź rodzące. Badań klinicznych tego typu jest obecnie dosyć dużo i przybywają w szybkim tempie, a badacze zazwyczaj akcentują brak negatywnych skutków ubocznych testowanych procedur aromaterapeutycznych.

Potrzeby kobiet w ciąży możemy podzielić na dwie kategorie:  uniwersalne jak przeziębienie, katar, grypa, ból pleców, pielęgnacja skóry, otaczanie się przyjemnymi zapachami dla relaksu, poprawy nastroju czy poprawy procesów myślowych. Druga kategoria to specyficzne potrzeby kobiety w ciąży bądź podczas porodu, czyli olejki na nudności ból i lęk w trakcie porodu, obniżony nastrój po porodzie czy rany poporodowe.

Jak stosować olejki eteryczne w ciąży.

Po pierwsze zastosuj olejki eteryczne w ciąży zgodnie z ich właściwościami – np. olejki na katar, na sen, na ból głowy czy na nudności. Następnie wybierz olejki bezpieczne w ciąży i będą to przeważnie te same, które są bezpieczne dla dzieci. Dla ułatwienia możesz po prostu zajrzeć od razu do kategorii olejki na katar dla dzieci.

Olejek eukaliptusowy w ciąży jest bezpieczny, możesz go też używać  po porodzie, ale w taki sposób, żeby uchronić dziecko przed bezpośrednim wdychaniem, czyli nie smaruj sobie pleców i klatki piersiowej eukaliptusem przed karmieniem lub noszeniem dziecka. Ten olejek może wywołać duszności u dzieci do lat 4. Sam koncept użycia olejku eterycznego przy karmieniu jest trafiony, np. może to być olejek lawendowy lub specjalna mieszanka – zapach zacznie się dziecku kojarzyć z przyjemnością i poczuciem bezpieczeństwa.

Duże zainteresowanie budzi olejek z drzewa herbacianego w ciąży – ten olejek ma specyficzny zapach, wiele kobiet w ciąży go po prostu nie lubi i unika. Ten olejek znany jest z silnych właściwości antybakteryjnych czy przeciw grzybom, bywa też używany jako środek biobójczy.

Europejska Agencja Leków (ECHA) wśród zagrożeń wynikających ze stosowania gamma-terpinenu wymienia: H226 Łatwopalna ciecz i opary; H411 Działa toksycznie na organizmy wodne, powodując długotrwałe skutki oraz H361 Podejrzewa się, że działa szkodliwie na płodność lub na dziecko w łonie matki.

Powyższe stwierdzenie dotyczące płodności opiera na badaniu na szczurach z 2017 r. Według niego, gamma-terpinen, podawany w dawkach 25–250 mg / kg masy ciała przez 28 dni wpływa na parametry krwi oraz masę ciała szczurów. Co istotniejsze, w najwyższej dawce stwierdzono działanie toksyczny wpływ na rozrodczość.

Tego typu badania wyizolowanych składników podawanych w dużych dawkach nie odzwierciedla działania i bezpieczeństwa użycia kompletnych olejków. Preparat do higieny intymnej z olejkiem herbacianym, przeznaczony dla ciężarnych, możesz kupić w aptece, ma status leku i jego stosowanie jest w ciąży bezpieczne.

Olejek oregano w ciąży to zły wybór, nie ustalono jednak powodów toksyczności. Tymianek jest lepszym rozwiązaniem. Olejek tymiankowy w ciąży jest bezpieczny.

Unikaj olejku kamforowego – olejek kamforowy w ciąży stanowi zagrożenie, bowiem kamfora, tujony i pinokamfon są neurotoksyczne,  mają wpływ na receptory GABA. Tego typu składniki znajdziesz w szałwii lekarskiej, szałwii lawendolistnej, lawendzie motykowej, czyli Lavandula stoechas, żywotniku, wrotyczu, wielu bylicach, w cynamonowcu kamforowym o chemotypie kamforowym, rozmarynie ct. kamfora, hyzopie ct. pinokamfon. Unikaj tych olejków.

Sprawdź również olejki eteryczne do porodu. Z praktyki  położnych wiemy, że taka aromaterapia jest skuteczna i bezpieczna. Podobnie zastosowanie olejków eterycznych w połogu może przynieść dobre efekty. W jednym z badań klinicznych masaż olejkiem do masażu o 2% stężeniu mieszanki olejków eterycznych z lawendy, ylang-ylang, cytryny, drzewa różanego i słodkiej pomarańczy podniósł poczucie relaksu i zmniejszył uczucie zmęczenia matek we wczesnym okresie poporodowym.

Olejek cytrynowy w ciąży

Pam Conrad w książce “Women’s Health Aromatherapy A Clinically Evidence-Based Guide for Nurses, Midwives, Doulas and Therapists” proponuje zastosowanie olejków oparte na wynikach badań klinicznych, również badań klinicznych z udziałem kobiet w ciąży, rodzących i w połogu.

Autorka poleca w niej m.in. olejek cytrynowy na zmęczenie i nudności. Zwraca przy tym uwagę, że ten olejek jako jedyny poddano badaniom klinicznym (Yavari et al. 2014) z udziałem kobiet w pierwszym trymestrze ciąży. Naukowcy zbadali efektywność inhalacji olejkiem cytrynowym w nudnościach na grupie 100 kobiet. Wykazali jego skuteczność w formie inhalacji – olejek cytrynowy rozcieńczano olejem migdałowym, który uczestniczki badania wąchały przez 3 minuty przy nudnościach.

Pam Conrad dodaje, że cytrusy są uważane za najbezpieczniejsze olejki eteryczne, dobrze odbierane oraz pozytywnie wpływające na nastrój. Inny olejek polecany w ciąży jako bezpieczny to neroli, który jest jak dotąd jedynym olejkiem użytym w badaniach klinicznych w przebiegu ciąży zagrożonej. Inhalacja olejku neroli trzy razy dziennie okazała się skuteczna w łagodzeniu stresu u 25 hospitalizowanych kobiet (Go / Hyojung 2017).

Zdaniem Pam Conrad, w pierwszym trymestrze bezpieczna jest inhalacja rozcieńczonego olejku cytrynowego na płatku bawełnianym (lub za pomocą innego inhalatora osobistego), dyfuzja w pomieszczeniu, spraye aromatyczne (1-2% olejku). W późniejszych miesiącach 1-2% olejku cytrynowego można używać również na skórę.

Olejek cytrynowy sprawdzi się także na przeziębienia i infekcje górnych dróg oddechowych, a działanie wazokonstrykcyjne widoczne jest już przy stężeniu 2% na skórę. Takie stężenie można zastosować w przypadku żylaków i krwawienia z nosa. Wystarczy nałożyć na kość nosową i uciskać przez 10 minut, aż krwawienie ustanie. W razie potrzeby – powtórzyć.

Podsumowując, olejek cytrynowy w ciąży:

  • Poprawia stan emocjonalny
  • Wspiera przy depresji
  • Łagodzi nudności
  • Pomaga hamować krwawienie z nosa
  • Polecany jest przy żylakach
  • Przy przeziębieniach i infekcjach górnych dróg oddechowych